Elke vennootschap is verplicht om periodiek een jaarrekening neer te leggen
In België is in principe elke vennootschap verplicht om periodiek een jaarrekening neer te leggen met uitzondering van de VOF, de gewone commanditaire vennootschap en de coöperatieve vennootschappen met onbeperkte aansprakelijkheid waarvan alle vennoten onbeperkt aansprakelijke natuurlijke personen zijn of die als kleine vennootschappen worden aangemerkt (ter herinnering: een vennootschap wordt als klein beschouwd als ze rechtspersoonlijkheid hebben en op balansdatum van het laatste afgesloten boekjaar, niet meer dan één van de volgende criteria overschrijden: 1) jaargemiddelde van het personeelsbestand niet meer dan vijftig; 2) jaaromzet, exclusief btw niet meer dan 9.000.000 EUR; 3) balanstotaal niet meer dan 4.500.000 EUR).
Overige vennootschapsvormen
Voor de overige vennootschapsvormen moet de jaarrekening neergelegd worden binnen de dertig dagen nadat de jaarrekening is goedgekeurd, en ten laatste zeven maanden na de datum van afsluiting van het boekjaar. Indien de jaarrekening niet werd neergelegd binnen deze termijnen wordt de door derden geleden schade, behoudens tegenbewijs, geacht voort te vloeien uit deze niet-neerlegging. Concreet betekent dit dat de bewijslast verschoven wordt naar de vennootschap om aan te tonen dat de geleden schade door een derde niet voortvloeit uit de niet-neerlegging.
Ook kan elke belanghebbende of het parket of de kamer voor handelsonderzoek de rechtbank van koophandel verzoeken om de ontbinding van de vennootschap uit te spreken. In dergelijk geval kan er door de rechtbank een termijn toegestaan worden waarbinnen de vennootschap haar toestand kan regulariseren.
Het behoeft met andere woorden geen uitvoerig betoog om te stellen dat de niet-neerlegging van de jaarrekening verstrekkende gevolgen kan hebben.
Sanctie voor bestuurders en zaakvoerders
Bovendien geldt een specifieke sanctie voor bestuurders en zaakvoerders van vennootschappen die verzuimd zouden hebben om de jaarrekening tijdig neer te leggen en waarvan de procedure tot gerechtelijke ontbinding reeds is aangevat. Bestuurders en zaakvoerders van een gerechtelijk ontbonden vennootschap die geen gevolg geven aan oproepingen die zijn ontvangen van de vereffenaren en niet alle vereiste inlichtingen verstrekken, alsook zij die de vereffenaar niet elke adreswijziging meedelen kunnen door de rechtbank van koophandel een verbod opgelegd krijgen om persoonlijk of door een tussenpersoon, de functie van bestuurder, commissaris of zaakvoerder in een rechtspersoon uit te oefenen. Het verbod bedraagt maximaal drie jaar.
De laattijdige neerlegging heeft ook gevolgen voor wat betreft het tarief dat van toepassing is bij de nationale bank:
- Vanaf de eerste dag van de negende maand na de afsluiting van het boekjaar wordt een toeslag gerekend van:
- 120 EUR voor kleine vennootschappen ;
- 400 EUR voor andere vennootschappen.
- Vanaf de eerste dag van de tiende maand en tot de twaalfde maand na de afsluiting van het boekjaar wordt een toeslag gerekend van:
- 180 EUR voor kleine vennootschappen;
- 600 EUR voor andere vennootschappen.
- Vanaf de eerste dag van de dertiende maand na de afsluiting van het boekjaar wordt een toeslag gerekend van:
- 360 EUR voor kleine vennootschappen;
- 200 EUR voor de andere vennootschappen.
Deze tarieftoeslagen kunnen worden teruggevraagd binnen een termijn van 18 maanden na de afsluitingsdatum van de jaarrekening maar de nationale bank zal enkel tot terugbetaling overgaan wanneer overmacht wordt aangetoond.
Let op! Ook ondernemingen in vereffening worden nog beschouwd als bestaande vennootschappen en moeten dus een jaarrekening neerleggen.